جعفرقلی زنگلی شاعر و عارف بزرگ شمال خراسان است که چند روز پیش تندیس وی آذین میدان جعفرقلی شیروان شد، یادمانی از شاعر سوز و ساز و آواز.
جعفرقلی شاعر بلندآوازه شمال خراسان که در عهد ناصری می زیسته است، فرزند ملارضا قلی گوگانی است؛ فرزند نستوه ایل بزرگ زنگلانلو، ایلی که امروزه گوگان در ۳۵ کیلومتری شرق قوچان سکونت گاه آن است.
سال تولد جعفر قلی مشخص نیست، همان طور که از سال وفات، محل دفن و بخش زیادی از زندگی او اطلاعی در دست نیست، اما در یکی از اشعارش به نام فتنه سالار در خراسان، وقایع را به گونه‌ای توصیف میکند که نشان می‌‌دهد خود او شاهد وقایع بوده است( مذاکرات روز سه شنبه سوم رجب مجلس شورای ملی در رابطه با اسرای ایل باشکانلوی قوچان)، و بدین ترتیب درمی‌‌یابیم جعفر قلی در فاصله سال های ۱۲۲۹ تا ۱۲۶۶ شمسی شعر می‌‌سروده است.
وی در کودکی پدرش را از دست داده و سرپرستی او به عمویش سپرده شد، گویند در کودکی از مکتب خانه گریخت و به همین دلیل نیز نتوانست مدارج علمی را طی کند، اما درس عشق را در کوهستان های شمال خراسان فرا گرفت و عجیب آنکه به چهار زبان کردی، ترکی، فارسی و عربی شعر می گفته است، اشعاری بس نکو و سرشار از احساس پاک مردمان کرمانج شمال خراسان.
از او به عنوان ملک الشعرای کرمانج یاد می کنند، شاعری که علاوه بر هنر شاعری؛ که بنا به گفته او هنر اصلی اش بوده است، دوتار نیز می‌نواخته و اشعارش را با آهنگ دوتار زمزمه می‌کرده است.
وی در اوایل جوانی عاشق دختری به نام ملواری می‌شود، دختری که نام او را در بسیاری از اشعارش آورده و آنگونه که محققان زبان و ادب کرمانجی می گویند این عشق مسیر زندگی او را عوض میکند، همچنان که در زندگی بسیاری از عرفا حادثه عشق، بیدارکننده روح و روان عارف بوده است.
این شاعر و عارف شمال خراسان تخلص های گوناگونی چون جعفرقلی، جعفر، جعفرقلی بیچاره، جعفرقلی عندلیب، جعفرقلی مختار، جعفرقلی زنگلی و کرد را برای خود اختیار کرده است.
از جعفر قلی دیوان اشعاری به جای مانده است که به کوشش کلیم‌الله توحدی، محقق پیشکسوت و نام آشنای فرهنگ و فولکور منطقه خراسان، به خصوص خراسان شمالی، تصحیح و به کوشش احمد عضدی با عنوان دیوان عرفانی جعفرقلی زنگلی ملک شعرای کرمانج منتشر شده است.
کلیم الله توحدی را به حق باید از موثرترین افراد در معرفی جعفرقلی نامید، کسی که با رنج و مشقت فراوان و در طول سالیان دراز با گردآوری نسخه های خطی و بهره بردن از محضر بخشی ها و خوانندگان محلی، اشعار جعفرقلی را درقالب دیوان اشعار گرد هم آورد.
همان گونه که از تاریخ تولد جعفرقلی زنگلی اطلاع دقیقی در دست نیست، سال وفات وی نیز نامشخص است، می گویند او به سفر حج رفته و دیگر بازنگشته است.
نصب تندیس جعرفقلی در شیروان
تندیس جعفرقلی زنگلی با هنرمندی پیکرتراش گرانقدر خراسان شمالی؛ عقیل اصلی در مدت شش ماه تراشیده شد و در محل میدان جعفرقلی شیروان نصب شد.
عضو شورای اسلامی شهر شیروان و کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی افزود: با اشاره به نصب تندیس جعفرقلی در محل میدان جعفرقلی شیروان می گوید: جعفرقلی از ارادتمندان خاندان پیامبر(ص) و ستایشگر راستین ائمه اطهار(ع) بوده است.
اسماعیل حسین پور می افزاید: جعفرقلی زنگلی، عارف و شاعر بلندآوازه شمال خراسان که در دوره ناصرالدین شاه می زیسته، از ارادتمندان خاندان پیامبر(ص) و ستایشگر راستین ائمه اطهار(ع) محسوب می شود که اشعارش به چهار زبان فارسی، عربی، ترکی و کردی بر ذهن و زبان ها گل کرده است.
وی اظهار می کند: او حافظ و مفسر قرآن، موسیقی دان، مورخ، جغرافیدان و حکیمی خردورز بوده که با جهانگردی توشه های فکری فراوانی گرد آورده و این ذخایر را در اشعارش ماندگار کرده است.
حسین پور اضافه می کند: در اشعار این شاعر که در قالب های قصیده و غزل و گاه سه خشتی و ترکیب بند و ترجیع بند سروده شده می توان زلال چشمه اندیشه های والای این عارف دلداده خدا را به تماشا نشست.
این استاد ادبیات فارسی می گوید: استناد جعفرقلی در دیوان اشعارش به ۹۰۰ آیه، ۴۵۰ حدیث و ۱۵۰ امثله، نشانگر اندیشه های عمیق این شاعر شوریده خراسانی است.
وی می افزاید: اینکه او مکتب رفته است یا نه، با توجه به تسلط او به زبان عربی و انبوه تلمیحات قرآنی و احادیث، دور از ذهن نیست؛ ولی اشعار جعفرقلی و شور و جذبه شعرهایش که روحی پر آشوب و نا آرام را به کوهستان و آوارگی کشانده، حاکی از دست یافتن نوعی حالت اشراق در وی است.
آیا می دانستید؟
يك سوسك حمام مي‌تواند 9 روز بدون سر زندگي كند تا اينكه از گرسنگي بميرد.
يك كوروكوديل نمي‌تواند زبانش را بيرون در بياورد.
حلزون مي‌تواند 3 سال بخوابد.
به طور ميانگين مردم از عنكبوت بيشتر مي‌ترسند تا از مرگ!
اگر جمعيت چين به شكل يك صف از مقابل شما راه بروند، اين صف به خاطر سرعت توليد مثل هيچ‌وقت تمام نخواهد شد.
خطوط هوايي آمريكا با كم كردن فقط يك زيتون از سالاد هر مسافر در سال 1987 توانست 40000$ صرفه‌جويي كند.
ملت آمريكا بطور ميانگين روزانه 73000 متر مربع پيتزا مي‌خورند.
چشم‌هاي شترمرغ از مغزش بزرگتر است.
بچه‌ها بدون كشكك زانو متولد ميشوند. كشكك‌ها در سن 2 تا 6 سالگي ظاهر ميشوند.
كوبيدن سر به ديوار 150 كالري در ساعت مصرف مي‌كند.
پروانه‌ها با پاهايشان مي‌چشند.
گربه‌‌ها مي‌توانند بيش از يكصد صدا با حنجره خود توليد كنند در حاليكه سگ‌ها كمتر از 10 تا!
تعداد چيني‌هايي كه انگليسي بلدند، از تعداد آمريكايي‌هايي كه انگليسي بلدند، بيشتر است!!
دوئل كردن در پاراگوئه آزاد است به شرطي كه طرفين خون خود را بر گردن بگيرند.
فيل‌ها تنها حيواناتي هستند كه نمي‌توانند بپرند.
هر بار كه يك تمبر را ميليسيد 10/1 كالري انرژي مصرف مي‌كنيد.
فورييه 1865 تنها زماني بود كه ماه كامل نشد.
كوتاهترين جمله كامل در زبان انگليسي I am است.
اگر عروسك باربي را زنده تصور كنيد سايزش 33-23-39 و قدش 2 متر و 15 سانتي‌متر خواهد بود با گردني 2 برابر بلندتر از يك انسان نرمال.
تمام خرسهاي قطبي، چپ دست هستند.
اگر يك ماهي قرمز را در يك اتاق تاريك قرار دهيد، كم كم رنگش سفيد مي‌شود.
اگر به صورت مداوم 8 سال و 7 ماه و 6 روز فرياد بزنيد، انرژي صوتي لازم براي گرم كردن يك فنجان قهوه را توليد كرده‌ايد.
كوتاهترين جنگ در تاريخ در سال 1896 بين زانزيبار و انگلستان رخ داد كه 38 دقيقه طول كشيد.
در 4000 سال گذشته هيچ حيوان جديدي رام نشده است.
هيچ‌وقت نميتواني با چشمان باز عطسه كني.
تعداد انسان‌هايي كه به وسيله خر كشته ميشوند، از انسان‌هايي كه در سانحه هوايي مي‌ميرند بيشتر است.
چشم‌هاي ما از بدو تولد همين اندازه بوده‌اند، اما رشد دماغ و گوش ما هيچ‌وقت متوقف نمي‌شوند.
هر تكه كاغذ را نمي‌توان بيش از 9 بار تا كرد.
در هرم خئوپوس در مصر كه 2600 سال قبل از مبلاد ساخته شده است، به اندازه‌اي سنگ به كار رفته كه مي‌توان با آن ديواري آجري به ارتفاع 50 سانتي‌متر دور دنيا ساخت.
اگرتمام رگ‌هاي خوني را در يك خط بگذاريم، تقريبا 97000 كيلومتر مي‌شود.
وقتي مگس بر روي يك ميله فولادي مي‌نشيند، ميله فولادي به اندازه دو ميليونيم ميليمتر خم مي‌شود.
آمريكا تا 50 ميليون سال ديگر دو نيم خواهد شد.
عدد 2520 را مي‌توان بر اعداد 1 تا 10 تقسيم نمود، بدون آن‌كه خارج قسمت كسري داشته باشد.
30 برابر مردمي كه امروزه بر سطح زمين زندگي مي‌كنند، در زير خاك مدفون شده‌اند.
تنها حيواني كه نمي‌تواند شنا كند، شتر است.
شيشه در ظاهر جامد به نظر مي‌رسد ولي در واقع مايعي است كه بسيار كند حركت مي‌كند.
در هر ثانيه بيش از 5000 بيليون بيليون الكترون به صفحه تلويزيون برخورد مي‌كند و تصويري را كه شما تماشا مي‌كنيد، بوجود مي‌آورد.
شانس شبيه بودن دو اثر انگشت، يك به 64 ميليارد است.
يك ليتر سركه در زمستان سنگين‌تر از تابستان است.
قد انسان تا 20، 25 سالگي و گاها 40 سالگي بلند مي‌شود و از چهل سالگي به بعد، قد انسان هر دو سال حدود 6 ميليمتر كوتاه مي‌شود.
فقط با از دست دادن يك درصد از آب بدن، احساس تشنگي مي‌كنيم!
دهان انسان روزانه يك ليتر بزاق توليد مي‌كند.
چيتا يا يوزپلنگ سريع‌ترين حيوان خشكي است. او در عرض فقط 3 ثانيه 100 كيلومتر در ساعت سرعت مي‌گيرد. ركوردي كه حتي سريع‌ترين خودروهاي فراري هم نتوانسته‌اند بشكنند.
كرم‌هاي ابرشيم در 56 روز، 86 هزار برابر خود غذا مي‌خورند.
تنها قسمت بدن كه خون ندارد، قرنیه چشم است.
شتر در 3 دقيقه 95 ليتر آب مي‌خورد.
کانادا یک واژه هندی به معنی روستای بزرگ می باشد
سوسکها سریعترین جانوران ۶ پا می باشند با سرعت یک متردرثانیه
خرگوشهاوطوطی هابدون نیازبه چرخاندن سرخودقادرند پشت سرخود را ببینند
سگهای شهری بطورمتوسط ۳ سال بیشترازسگهای روستائی عمرمی کنند
درامریکاسالانه ۱۵نفربراثرگازگرفتگی توسط سگهاجان خودراازدست می دهند
مادروهمسرگراهام بل مخترع تلفن هردوناشنوا بودند
۱۰ % وزن بدن انسان (بدون آب ) را باکتریها تشکیل می دهند
۱۱% جمعیت جهان را چپ دستان تشکیل می دهند
از هر ۱۰ نفر یک نفر در سراسر جهان در جزیره زندگی می کند
۹۸ % وزن آب از اکسیژن تشکیل یافته است
یک اسب در طول یک سال ۷ برابر وزن بدن خود غذا مصرف می کند
رشد دندانهای سگ آبی هیچگاه متوقف نمی گردد
چیتا قادر است درحد سرعت خود گامهایی به طول ۸ متر بر دارد
شمپانزه ها قادرندمقابل آینه چهره خودرا تشخیص دهند اما میمونها نمی توانند
روشنائی قرص کامل ماه برابر هلال ماه می باشد
یک خرس قادر است با سرعت یک اسب بدود.
اسب ها قادر ند در حالت ایستاده بخوابند.
کانگرو ها قادرند ۳ متربه سمت بالا و ۸ متر به سمت جلو بپرند
گونه ای از خر گوش قادر است ۱۲ ساعت پس از تولد جفت گیری کند.
دارکوب ها قادرند ۲۰ بار در ثانیه به تنه درخت ضربه بزنند.
سالانه ۵۰۰ فیلم در امریکا و ۸۰۰ فیلم در هند ساخته می شود.
تمامی پستانداران به استثایی انسان و میمون کور رنگ هستند.
تمام قوهای کشور انگلیس جزو دارایی های ملکه انگلیس می باشد.
موریانه ها قادرند تا ۲ روز زیر آب زنده بمانند.
فیل ها قادرند روزانه ۶۰ گالن آب ۲۵۰ کیلو گرم یونجه مصرف کنند
جغد ها قادر به حرکت دادن چشمان حود در کاسه چشم نمی باشند
۸۰% امواج مایکرو ویو تلفنهای همراه بوسیله سر جذب می شوند
قدفضا نوردان هنگامی که درفضا هستند ۵ تا ۷ سانتیمتر بلند ترمیگردد.
بلژیک تنها کشوری است که فیلمهای غیراخلاقی را سانسورنمی کند.
موزپرمصرف ترین میوه کشورامریکا است.
درتمام انسانها ی کره زمین ۹۹۹ % شباهت ژنتیکی وجود دارد.
قلب انسان بطورمتوسط ۱۰۰ هزارباردرسال میتپد.
سطح شهر مکزیک سالانه ۲۵ سانتی متر نشست میکند.
۵۰% جمعیت جهان هیچگاه در طول حیات خود از تلفن استفاده نکرده اند.
در هر ۵ ثانیه یک کامپیوتر در سطح جهان به ویروس آلوده می شود.
ظروف پلاستیکی ۵۰هزارسال طول میکشدتادرطبیعت شروع به تجزیه شدن کند
موشهای صحرائی سالانه ۱/۳ منابع وذخائرعذائی جهان رانابود می سازند.
۹۸۵% از ژنهای انسان وشامپانزه یکسان می باشد.
عمرسنجاقکها تنها ۲۴ ساعت است
قلب میگو در سر آن است
قلب وال ها تنها ۹ بار در دقیقه میتپد
لئو ناردو داوینچی مخترع قیچی می باشد
پلنگها قادرند تا ارتفاع ۵ متر به بالا بپرند
۷۰% فقرای جهان را زنان تشکیل میدهند
اختراع پیچ گوشتی بیش از پیچ صورت گرفت
اغلب ماره ها دارای ۶ ردیف دندان می باشند
۹۰% سم مار ها از پروتئین تشکیل شده است
۲/۳ آدم رباییهای جهان در کلمبیا به وقوع می پیوندد
۲/۳ اعدامهای جهان در کشور چین بوقوع می پیوندد
سرود اصلی کشور یونان منشکل از ۱۵۸ بیت می باشد
نور خورشید ۸۵ دقیقه طول میکشد تا به زمین برسد
خودرو سازی بزرگترین صنعت در جهان می باشد
در هر دو هفته یک زبان در جهان منقرض میگردد
عمر تمساح بیش از ۱۰۰ سال استر است
تمساح ها قادرندآرواره های خود را با نیرو ی ۱۳۰۰ کیلو گرم ببندند
قلب یک جوجه تیغی در حالت عادی ۱۹۰ بار در دقیقه میزند که دوران خواب زمستانی به ۲۰ بار در دقیقه کاهش می یابد.
مزه سیب ، پیاز و سیب زمینی یکسان می باشد و تنها بواسطه بوی آنهاست که طعم های متفاوتی می یابند
یک کوه آتشفشان قادراست ذرات ریزوگردوغباررا تاارتفاع ۵۰کیلومتری به فضای اطراف پرتاب کند
مدت زمان گردش سیاره عطارد بدور خود دو برابر مدت زمان گردش آن بدور خورشید است
سم مارهای قهوه ای استرالیا تا حدی مهلک می باشد که ۰۰۲/۰ گرم از سم این مارها میتواند یک انسان را بکشد
هرگاه جمعیت کره زمین به ۱۰۰ نفر کاهش یابد ۵۰ % پول جهان در دست ۶ نفر قرار خواهد گرفت
یک گاو بطور متوسط سالانه ۲ هزار و ۳۰۰ گالن شیر تولید می کند
گربه های خانگی ۷۰% وقت خود را در خواب سپری میکن.
نظر خود را اضافه کنید.